เราเชื่อว่าพ่อแม่ทุกคนอย ากเห็นลูกเติบโตมามีความฉลาด เก่งรู้จักเอาตัวรอ ดเป็น จึงหาวิ ธีที่จะทำให้ลูกนั้น มีความฉลาดอ ย่ างเช่นหาอาหารเสริมให้กินบ้าง แต่รู้ไหมว่าการที่จะทำให้ลูกมีความฉลาดเราสามารถเลี้ยงหรือสอนเขาได้ซึ่งต้องปลูกฝั่งตั้งแต่ยังเล็กๆ
เลี้ยงลูกอ ย่ างไรดีให้มีความสุขและฉลาดทั้งทางด้านสติปัญญา (Intelligence Quotient, IQ) และทางด้านอารมณ์ (Emotional Intelligence, EQ) แถมยังมีความสุข และเติบโตขึ้น มามีเหตุผลและเป็นคนดีของสังคม วันนี้เรามีเ ค ล็ ด ลั บที่สำคัญและผ่านการศึกษามาแล้วว่าใช้ได้ผลดีกับเ ด็ กทั่วโลกมาฝากคุณพ่อคุณแม่กัน จะมี เ ค ล็ ด ลั บใดกันบ้ าง มาดูกันเลย
1. เสริมสร้างกิจก ร ร มทางความทรงจำ
กิจก ร ร มทางความทรงจำ (Memories activities) ช่วยพัฒนามิเพียงทักษะในการจำของลูก แต่ยังรวมทักษะในการใช้เหตุผลและภาษา ตลอ ดจนการปะติดปะต่อเหตุการณ์ และความเข้าใจสถานการณ์เฉพาะหน้าต่าง ๆ การให้ลูกเล่นกิจก ร ร มทางความทรงจำ เช่น จิกซอว์ ครอสเวิร์ด ซูโดกุ จึงนับเป็นอีกหนึ่งกิจก ร ร มที่ช่วยเสริมสร้าง IQ และ EQ ให้ลูกได้อ ย่ างสนุกสนานและมีประสิทธิภาพ
2. ฝึกให้ลูกรู้สึกขอบคุณ (Gratitude)
ความรู้สึกสำนึกขอบคุณ (Gratitude) หมายถึง ความรู้สึกขอบคุณและสุขใจเมื่อได้รับสิ่งต่าง ๆ หรือ การมองเห็นและซาบซึ้งกับแง่มุมบางอ ย่ างในชีวิต มิว่าจะเป็นสิ่งเล็กๆ หรือสิ่งใหญ่ๆ งานวิ จั ยพบว่าการหมั่นให้ลูกรู้สึกขอบคุณอยู่เสมอสามารถช่วยให้ลูกมองโลกในแง่บวกมากขึ้น มีความกระตือรือร้น และรู้สึกมีความสุข โดยการฝึกความรู้สึก ขอบคุณสามารถทำได้ง่าย ๆ เช่น ให้ลูกลองเขียนลงในสมุดบันทึก ให้ลูกลองเอ่ยออ กมาสักสองหรือสามสิ่งที่เขารู้สึกขอบคุณประจำวัน ก่อนนอนหรือก่อนกิน มื้อเย็น เป็นต้น
3. คาดหวังความพย าย าม มิใช่ความสมบูรณ์แบบ
การคาดหวังความพย าย ามจะช่วยให้ลูกสนุกสนานกับการเรียน และกิจก ร ร มที่เขากำลังทำได้ดีกว่าการคาดหวังความสมบูรณ์แบบ งานวิ จั ยพบว่าพ่อแม่ที่มักคาดหวัง ความสมบูรณ์แบบจากลูก มักทำให้ลูกเสี่ ยงมีภาวะ ซึ มเ ศ ร้ าและวิตกกังวลในตอนโตโดยมิรู้ตัว การเลี้ยงลูกอยู่บนฐานของความพย าย ามจึงช่วยให้ลูกเห็นถึงคุณค่าในตัวเอง และสิ่งเขาทำได้อ ย่ างเป็นเหตุผลเป็นผล และมีความสุขมากกว่า
4. ให้ลูกกินน มแม่
ผลการวิ จั ยจาก American Academy of Pediatrics (AAP) และ American College of Obstetricians and Gynecologists เผยว่าการให้ลูกกินน มแม่อ ย่ างน้อย 6 เดือน ถึง 1 ปี นับเป็นหนึ่งในเ ค ล็ ด ลั บในการพัฒนา IQ และ EQ เ ด็ กอ ย่ างเป็นธรรมชาติและมีประสิทธิภาพ คุณค่าทางโภชนาการของน้ำน มแม่ช่วยพัฒนาระบบทางประ ส า ทของเ ด็ ก และการใกล้ชิดระหว่างแม่กับลูกขณะให้น ม ยังช่วยให้เ ด็ กรู้สึกอบอุ่นและรับรู้ถึงความรักความเอาใจใส่จากแม่ ช่วยเสริมสร้างทักษะทางอารมณ์ให้แก่ลูก
5. ถามตอบกับลูก
เ ด็ กขี้สงสัย และถามพ่อแม่บ่อยๆ นั้นเป็นสัญญาณที่ดี เพราะแสดงว่าลูกเป็นคนช่างสังเกตและใฝ่รู้ หากลูกถามคำถามบ่อยๆ ขอให้คุณอ ย่ าเบื่อหรือรำคาญ เพราะการถาม ตอบของเ ด็ กจะช่วยให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ ที่สำคัญอ ย่ าลืมถามลูกกลับ เช่น รู้ไหมสิ่งนี้คืออะไร ถ้าลูกเจอสถานการณ์แบบนี้จะทำอ ย่ างไร เพื่อ กร ะตุ้ นให้ลูกได้คิดเพิ่มเติมค่ะ
6. พ่อแม่เรียนรู้ที่จะมีความสุข
นอ กเหนือจากการพัฒนาผ่านทางทักษะและกิจก ร ร มต่างๆ การเรียนรู้ที่จะมีความสุขในวัยเ ด็ กยังขึ้นอยู่กับอารมณ์ และพฤติก ร ร มของพ่อแม่ด้วย การที่พ่อแม่อารมณ์เ สี ย ให้ลูกเห็นบ่อย ๆ ก็อาจบ่มเพาะความวิตกและปมในใจให้ลูกเช่นกัน ดังนั้น นอ กเหนือจากการฝึกให้ลูกพัฒนาทักษะทางด้านอารมณ์ต่าง ๆ การที่พ่อแม่มีความสุข และอารมณ์ดีก่อนและเผื่อแผ่รังสีแห่งความสุขดังกล่าวต่อให้ลูกยังนับเป็นอีกวิ ธีเลี้ยงลูกให้มีความสุขเช่นกัน
7. พาลูกไปเล่นกีฬา
การเล่นกีฬานอ กจากทำให้ร่า งกา ยแข็งแรงแล้ว ยังช่วยฝึกความเร็วในการคิดวิเคราะห์ และกระบวนคิดอ ย่ างมีเหตุผลของลูก
8. อ่ า นหนังสือ กับลูก
แทนที่จะเพียงแค่กร ะตุ้ นให้ลูกอ่ า นหนังสือ หรืออ่ า นหนังสือให้ลูกฟัง ผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่าการอ่ า นพร้อมกันกับลูก และพย าย ามอธิบายจุดที่สำคัญ ที่น่าสนใจให้ลูกฟัง จะช่วยเพิ่มมิเพียงทั้งความเข้าใจ และการพัฒนาทางสติปัญญา แต่ยังช่วยเสริมสร้างความรู้สึกอบอุ่น และความรักระหว่างกันและกัน ถือเป็นวิ ธีการเลี้ยงลูกให้มีเหตุผล ฉลาด ตลอ ดจนรู้สึกถึงความรักจากพ่อแม่ในขณะเดียวกัน
9. ให้ความรักความอบอุ่นกับลูกเสมอ
เ ด็ กที่เติบโตมาด้วยความรักและความใส่ใจจากพ่อแม่เสมอ จะมีมีพัฒนาการที่ดี ทั้งด้านสติปัญญาและอารมณ์
10. กิน มื้อค่ำด้วยกันพร้อมหน้าพร้อมต า
มิเชื่อก็ต้องเชื่อว่ากิจก ร ร มง่ายๆ อ ย่ างการกิน มื้อค่ำด้วยกันอ ย่ างพร้อมหน้าพร้อมต า ระหว่างพ่อแม่ลูกหรือภายในครอบครัว คืออีกหนึ่งกิจก ร ร มที่งานวิ จั ยพบว่าเ ด็ กส่วนใหญ่ ชื่นชอบ และสามารถช่วยบ่มเพาะความสุข และการเติบโตทางอารมณ์ของลูกได้อ ย่ างอบอุ่นและเป็นธรรมชาติ โดยเฉพาะการกิน มื้อค่ำที่ครอบครัวสนใจที่จะแลกเปลี่ยน เหตุการณ์ประจำวันของกันและกัน ถามส า รทุ ก ข์สุกดิบ และแสดงความรักความห่วงใยต่อ กันและกัน
11. ดูแลอ าห า รให้ถูกหลักโภชนาการ
อ าห า รแต่ละมื้อของลูกควรเป็นสิ่งที่มีประโยชน์ มีส า รอ าห า รเหมาะสมกับเ ด็ กวัยเจริญเติบโตเช่น เมนูปลาทะเลต่างๆ ที่มี DHA ช่วยบำรุงสม อ ง
12. ปล่อยให้ลูกเล่นกับเพื่อนๆ
ปล่อยให้ลูกได้ใช้ชีวิตโดยไม่มีพ่อแม่คอยดูแล จะช่วยให้เ ด็ กเกิดการเรียนรู้ในการเข้าสังคม แม้ว่าบางทีอาจะมีการทะเลาะ หรือโดนเพื่องแกล้งบ้ าง แต่นี่คือวิ ธีการที่ดี ที่ลูกจะได้แก้ปัญหาด้วยตัวเอง
13. ส่งเสริมให้ลูกเล่นดนตรี
งานวิ จั ยหล า ยแห่งพบว่าการฝึกให้ลูกเล่นดนตรี หรือแม้แค่เพียงหลงรักในเ สี ยงดนตรีสามารถช่วยพัฒนาทักษะทาง IQ ของลูกได้อ ย่ างมีประสิทธิภาพ แถมยังช่วยเสริม สร้างทักษะการแสดงออ กทางอารมณ์ และปลดปล่อยความรู้สึกเศร้าและสุขสมในจิตใจอ ย่ างสร้างสรรค์
14. ให้กำลังใจลูก
การกร ะตุ้ นลูกฉลาดไม่ใช่การให้เขาลงมือทำเพียงครั้งเดียวแล้วจะประสบความสำเร็จ แต่เกิดจากการทำซ้ำบ่อยๆ อ ย่ างต่อเนื่องจนเกิดเป็นทักษะ กระบวนการคิดเกิด เป็นการเรียนรู้ และความฉลาด ดังนั้น เราควรพูดให้กำลังใจลูกเพื่อให้ลูกมีกำลังใจและรู้สึกดีที่จะเรียนรู้สิ่งนั่นต่อไป
15. เป็นแบบอ ย่ างที่ดีให้ลูก
สิ่งที่สำคัญที่สุด และง่ายๆที่สุด ก็คือ คุณแม่ต้องเป็นตัวอ ย่ างที่ดีให้ลูกค่ะ เพราะเ ด็ กจะเรียนรู้ได้อ ย่ างอัตโนมัติโดยไม่ต้องสอนเลย ไม่ว่าจะเป็นนิสัยใดๆ ถ้าแม่ชอบอ่ า นหนังสือ ให้ลูกบ่อยๆ ลูกก็จะซึมซับนิสัยรักการอ่ า นไปโดยปริย าย วิ ธีเลี้ยงลูกให้ฉลาดหรือวิ ธีเลี้ยงลูกให้เป็นคนดีอาจไม่มีสูตรสำเร็จ แต่ถ้าลองใช้เ ค ล็ ด ลั บง่าย ๆ ที่ แนะนำแล้วละก็ เชื่อว่าเ ด็ ก ๆ ต้องเติบโตมาอ ย่ างมี ความสุขและมีคุณภาพแน่นอน
ที่มา s t a r f i s h l a b z fahhsai
